Samoocena a poczucie własnej wartości często jest uznawane za jedno i to samo. Z praktycznego punktu widzenia są jednak znaczne różnice. Te pojęcia też mają podobieństwa. Po co to rozróżniać? Ma to całkowite uzasadnienie, gdy ktoś ma bardzo niskie poczucie własnej wartości. A właściwie, gdy potrzebuje budować je niemalże od zera. Wówczas rozróżnienie, samoocena a poczucie własnej wartości, będzie miało istotne zanczenie.
W tym artykule:
- znajdziesz odpowiedź na pytanie: Czy poczucie własnej wartości to synonim samooceny?
- poznasz różnice pomiędzy poczuciem własnej wartości, a samooceną
- poznasz podobieństwa między tymi pojęciami
Jeśli chcesz poradzić sobie z niskim poczuciem własnej wartości, możesz natrafić na informację, że wystarczy popracować nad samooceną. Nawet są kuszące szkolenia w tym temacie. Może już je masz za sobą i doświadczasz, że wcale nie czujesz poczucia własnej wartości. Przecież rzeczywiście masz wyższą samoocenę. Jest wiele żródeł, które uważają, że samoocena a poczucie własnej wartości, to jedno o to samo. Dziś się rozprawię z tymi pojęciami. Patrząc na nie pod kątem praktycznym, z perspektywy wieloletniej pracy trenerskiej z poczuciem własnej wartości, to jednak nie to samo.
Czy poczucie własnej wartości to synonim samooceny?
Z praktycznego punktu widzenia poczucie własnej wartości nie jest synonimem samooceny. Wiem, że są takie nurty psychologiczne, które w ten sposób ujmują ten temat. Przedstawię Ci podejście do tego tematu ze strony praktycznej rozwoju osobistego.
Samoocena jest ważnym elementem poczucia własnej wartości, ale jest błędem spłycenie tego aspektu tylko i wyłącznie do samooceny. To są jednak dwie różne kwestie w rozwoju osobistym. Żeby lepiej Ci to wytłumaczyć pokaże to na przykładzie.
Wiesz, że istnieją zaburzenia osobowości, które charakteryzują się wysoką samooceną, która nie ma pokrycia w rzeczywistości? Przykładowo narcystyczne zaburzenie osobowości ma tę charakterystykę. Przedstawię Ci skrajny przypadek pana X, który będąc bezrobotnym myślał o sobie, że jest wielkim pisarzem. Mówił, że wszyscy dookoła są winni temu, że wylądował na ulicy. Uważał, że tylko on ma rację, nie był w stanie przyjąć żadnej krytyki. Charakteryzowały go zarozumiałość i wywyższanie, z jednoczesnym poniżaniem i atakowaniem innych. Ten człowiek miał bardzo wysoką samooceną, ale nie miał żadnego poczucia własnej wartości. Objawiało się to u niego bardzo agresywną reakcją na jakiekolwiek zwrócenie uwagi.
Posłuchaj podkastu o przyczynach
niskiej samooceny
Jak widzisz trudno tutaj o utożsamianie poczucia własnej wartości z samooceną. Jak myślisz, czy osoba z prawdziwym poczuciem własnej wartości, będzie się tak zachowywać jak pan X?
Dlatego teraz poznasz różnice pomiędzy dwoma tymi pojęciami.
Różnice pomiędzy samooceną a poczuciem własnej wartości
Samoocena
- to umiejętność oceniania siebie, która wynika z poczucia własnej wartości w kontekście tego, jak o sobie myślimy
- samoocena może być zawyżona, wysoka, niska, negatywna, pozytywna, wspierająca, niszcząca, fałszywa, prawdziwa
- charakteryzuje się skrajnością emocjonalną: wysoka samoocena – radość, entuzjazm, ekscytacja; niska samoocena: smutek, zazdrość, złość
- może być fałszywa i zawyżona nieadekwatnie do rzeczywistości
- niskie poczucie własnej wartości jest utożsamiane z niską samooceną, w tym przypadku to są synonimy
- wysoka samoocena oparta na poczuciu własnej wartości, dodaje energii na co dzień do zmierzenia się z trudnościami i problemami,
- wysoka samoocena to też pozytywny styl myślenia o sobie, tzw. wiara w siebie i swoje możliwości
Poczucie własnej wartości
- wieloaspektowość, ma takie elementy jak np.:
- samoocena
- akceptacja siebie
- obraz siebie i swojego ciała
- poznanie siebie
- asertywność
- przekonania
- bardziej mówimy o tym, że albo ma się poczucie własnej wartości albo nie
- jest bardziej stanem złożonym, postawą, wynika z głębokich przekonań o sobie
- charakteryzuje się zrównoważeniem emocjonalnym
- opiera się na prawdzie i samopoznaniu
- wynika z samego faktu, że każdy człowiek, który istnieje ma wartość
- osoba, która posiada poczucie własnej wartości ma świadomość swojej godności, szacunku do siebie, pokory i pewności siebie
- stabilne poczucie własnej wartości przekłada się na dobre relacje, lepsze radzenie sobie ze stresem i spokojniejsze życie
Podobieństwa między tymi pojęciami
- samoocena jest częścią poczucia własnej wartości i daje istotną informację o tym, czy to poczucie w sobie mamy czy nie
- niska samoocena często jest utożsamiana z niskim poczuciem własnej wartości i w tym aspekcia to są synionimy
- często dla uproszczenia sprawy się używa zamiennie poczucie własnej wartości a samoocena
- samoocena jest objawem przekonań i poczuci własnej wartości:
- wenętrznie (myśli)
- zewnętrznie (słowa, czyny, emocje)
Jak widzisz samoocena jest ważna! Jednak jeśli zaczniemy pracę nad samooceną, a ominiemy przepracowanie przekonań, to przy najbliższej okazji wyjdzie to w postaci negatywnych emocji. Może być tak, że ćwiczysz pozytywne myśli o sobie, ale w sytuacji porażki, krytyki, odrzucenia, samoocena nie będzie wystarczająca. Nieuświadomione oraz nieprzepracowane, negatywne przekonania wyjdą na wierzch.
Poczucie własnej wartości a samoocena – podsumowanie
Lubię podsumowania. Porządkują wiedzę i podkreślają to, co najważniejsze. Zatem w kilku punktach najważniejsze aspekty tego wpisu:
- istnieje synonim niska samoocena w stosunku do niskiego poczucia własnej wartości
- z praktycznego podejścia do tematu samoocena to nie jest to samo co poczucie własnej wartości
- samoocena jest ważnym aspektem poczucia własnej wartości
- samoocena to objaw w postaci i myśli głęboko osadzonych przekonań na własny temat, a one są funadmentalne dla poczucia własnej wartości
Życzę Ci silnego i prawdziwego poczucia własnej wartości!
